نرخ بیکاری یکی از معضلاتی است که امروزه
برخی از کشورها و جوامع با آن درگیر بوده و به دنبال راهی برای کاهش آن هستند. افزایش نرخ بیکاری در یک جامعه بنا به دلایل مختلفی اتفاق خواهد افتاد که اقتصاددانان به آن توجه بسیاری دارند. تعریف واژه بیکار و نرخ بیکاری با تصور بیشتر مردم متفاوت است، بر همین اساس قصد داریم تا در این مقاله از وب سایت اس دیتا به بررسی موضوع نرخ بیکاری بپردازیم و اطلاعاتی را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای این مطلب با اس دیتا همراه باشید.
نرخ بیکاری چیست؟
نرخ بیکاری به عنوان یک شاخص یا یک معیار شناخته می‌شود. در واقع این نرخ بیانگر عدم استفاده از نیروی کار موجود در جامعه است! اگر اشتغال زایی در یک جامعه صورت نگیرد به طور قطع تعداد افرادی که به دنبال کار هستند، روز به روز افرایش خواهد یافت. اگر از لحاظ اقتصادی، یک جامعه نتواند اشتغال زایی کند و از نیروی کار خود بهره ببرد آنگاه نرخ بیکاری معنا پیدا کرده و خود را نشان خواهد داد.
لازم بذکر است که نرخ بیکاری، درصدی از جمعیت مایل به کار هستند که شغلی ندارند! البته تعریف بیکاری در کشورهای مختلف دنیا بسیار متفاوت است. در کشورهای غربی مانند آمریکا بیکار شخصی است که به دنبال کار است و علاقه به کار کردن دارد اما در طی هفته‌های گذشته نتوانسته است کاری انجام دهد یا شغلی را بیابد! به علاوه تمامی افرادی که کار دائم داشته یا حداقل پانزده ساعت در هفته مشغول بکار هستند، بیکار محسوب نخواهند شد. بنا به توضیحات و تشریحات مختلف، افرادی که بدون دریافت دستمزد در بنگاه اقتصادی خانوادگی خود مشفول بکار هستند نیز جزء افراد بیکار محسوب نشده و در سنجش نرخ بیکاری مورد بررسی قرار نمی‌گیرند.
در کشور عزیزمان ایران نیز نرخ بیکاری بر همین اساس بررسی می‌شود. در واقع افرادی که به دنبال شغل نیستند بیکار بحساب نمی‌آیند. فردی بیکار است که به دنبال کار باشد و نتواند شغل مناسب خود را بیابد. حال ممکن است این سوال برای شما عزیزان بوجود بیاید که آیا افراد خانه‌دار، دانشجو و ... جزء بیکاران محسوب می‌شوند؟!
خیر! بنا به تعاریف کلی که در این زمینه وجود دارد، می‌توان اذعان داشت افراد دانشجو یا خانه‌داری که به دنبال شغل نیستند، نه شاغل محسوب می‌شوند و نه بیکار.
درصد نرخ بیکاری:
اقتصاددانان بر این باورند که بی شک بیکاری یکی از مهم‌ترین مسائل اقتصادی به شمار می‌آید که باید توسط دولت‌ها حل و فصل شود. کشورمان ایران، چند سالی است که از لحاظ اقتصادی با مشکلات عظیمی مواجه شده است و قطعا بیکاری نیز یکی از آن دسته معضلاتی است که مردم با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. بنابراین اشتغال و استفاده از نیروی کار یکی از مهم‌ترین ارکان اقتصادی کشور می‌باشد. با این حال در طی سال‌های اخیر تمهیداتی در راستای مشاغل جدید و اشتغال زایی به وجود آمده است که در آینده اثرات آن مشخص خواهد شد.
برای محاسبه درصد نرخ بیکاری باید از فرمول‌ها و ضوابط زیر استفاده کرد:
تعداد افراد شاغل + تعداد افراد بدون کار = نیروی کار
به نمودار زیر توجه کنید:
نرخ بیکاری در ایران:
نرخ بیکاری در کشور عزیزمان ایران، با توجه به ضوابط و توضیحات بالا محاسبه خواهد شد. برای درک بیشتر محاسبه نرخ بیکاری، بهتر است به مثال و توضیحات زیر توجه داشته باشید:
تصور کنید که 2 میلیون نفر از افراد جامعه به دنبال کار هستند و 12 میلیون از افراد یک جامعه نیز دارای شغل بوده و به عبارت دیگر شاغل هستند. اگر یک میلیون نفر از جمعیت جویای کار، دست از جستجو بکشند و دیگر به دنبال کار نباشند، آنگاه نرخ بیکاری به میزان 3/8 درصد خواهد بود. اما اگر همه افراد به یافتن کار امیدوار شوند، آنگاه نرخ بیکاری به میزان 6/16 درصد می‌رسد.
دو نکته مهم:
اگر افراد دست از جستجو برای کار بکشند، نرخ بیکاری کاهش می‌یابد. بدون آن‌که تعداد شاغل‌ها کم شده باشد.
اگر افراد بیشتری طالب کار شوند نرخ بیکاری افزایش خواهد یافت، بدون آن‌که فردی شفل خود را از دست داده باشد.
به نقل از خبرگذاری ایرنا و تجارت نیوز:
با توجه به بررسی‌هایی که در رابطه با اشتغال و در بخش‌های عمده اقتصادی انجام شد، نشان می‌دهد که در تابستان 1400 بیشترین سهم اشتغال به ترتیب مربوط به بخش خدمات با ۴۸.۸ درصد، بخش‌های صنعت با ۳۳.۸ درصد و کشاورزی با ۱۷.۴ درصد، می‌باشد.
به علاوه نرخ بیکاری در فصل بهار سال 1400، حدود ۸٫۸ درصد ثبت شده است. در صورتی که نرخ بیکاری در بهار سال گذشته به میزان ۹٫۸ برآورد شده بود. جمعیت بیکار کشور در بهار ۹۹ حدود ۲ میلیون و هزار ۵۰۵ نفر بوده که این تعداد در حال حاضر به رقم ۲ میلیون و ۲۹۱ هزار رسیده است.
به نقل از خبرگذاری ایرنا، در تابستان سال 1400، حدود۴۱.۱ درصد جمعیت ١٥ ساله و بیشتر از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند، یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته‌اند. بررسی تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی نشان می‌دهد که این نرخ نسبت به فصل مشابه در سال قبل (تابستان١٣٩٩) ٠.٧ درصد کاهش یافته است. همچنین شایان ذکر است که بررسی نسبت اشتغال جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر در بهار سال ۱۴۰۰،حاکی از آن است که ۳۷.۷ درصد از جمعیت در سن کار (۱۵ ساله و بیشتر) شاغل بوده‌اند. این شاخص در میان مردان بیشتر از زنان و بعلاوه در نقاط روستایی بیشتر از نقاط شهری بوده است.