هدف از پیش بینی جمعیت شهری و روستایی ایران چیست؟
پیشبینی جمعیت به معنای به دست آوردن اطلاعات از تغییرات جمعیتی در آینده بر اساس دادهها و روندهای فعلی است. این فرآیند با استفاده از مدلهای آماری و دموگرافیک انجام میشود و عواملی مانند نرخ باروری، مرگومیر، مهاجرت و دیگر عوامل جمعیتشناختی را در نظر میگیرد.
هدف از این پیشبینیها، ارزیابی اینکه جمعیت یک منطقه، شهر یا کشور در دورههای زمانی آینده چگونه تغییر خواهد کرد، است. این پیشبینیها برای برنامهریزیهای بلندمدت و تعیین نیازهای اجتماعی، اقتصادی و زیربنایی ضروری است و به سیاستگذاران کمک میکند تا برای آینده بهتر آماده شوند.
در این میان، نقش شرکت های آماری مانند "اس دیتا" در برآورد اطلاعات جمعیتی ایران بسیار به چشم می آید. در واقع باید بدانیم امروزه، داده ها یکی از با ارزشترین دارایی ها محسوب می شوند. بهویژه در زمینه پیشبینی جمعیت، کاربرد داده در تصمیمات هوشمندانه و برنامهریزیهای سیاسی و اقتصادی کشور حائز اهمیت می باشد.
داشبورد جمعیتی "اس دیتا" یکی از کاربردی ترین محصولات هوشمند این شرکت در این زمینه می باشد.
طبق آمار گزارش شده از مرکز آمار ایران، در سال 1403 جمعیت ایران به بیش از 85 میلیون نفر رسیده است که 66 میلیون نفر در شهر ساکن هستند و 27 میلیون نفر در روستاها زندگی می کنند. این آمار نشان می دهد که پدیده مهاجرت روستا به شهر طی دهه های اخیر رشد چشمگیری داشته است و مهمترین عامل تغییرات جمعیتی در ایران مهاجرت از روستا به شهر بوده است.
عواملی مانند فرصت شغلی بیشتر، خدمات درمانی و رفاهی بهتر و همچنین علاقه به زندگی مدرن تر و راحت تر باعث رشد شهر نشینی و کاهش جمعیت در روستا شده است. این روند تاریخی همچنین بهواسطه بهبود زیرساختهای حمل و نقل و دسترسی بیشتر روستاییان به مناطق شهری تسهیل شده است. به خصوص شهرهای پر جمعیت در ایران به دلیل توسعه صنایع و خدمات، بیشتر برای ساکنین در روستا جلب توجه می کنند و رشد جمعیت قابل توجهی رو به رو هستند.
هم اکنون نرخ رشد جمعیت شهری با افزایش رشد 2 و نیم درصدی گزارش شده و در عوض نرخ رشد جمعیت در روستا کاهش یافته و حتی در بعضی مناطق منفی است و میانگین سنی در این مناطق به سمت سالمندی است. برای پیشبینی جمعیت شهری و روستایی ایران تا سال 1420، چندین عامل کلیدی مانند نرخ باروری، مرگومیر، مهاجرت، و ترکیب سنی جمعیت نقش مهمی در شکلدهی به روندهای جمعیتی دارند. در ادامه به پیش بینی ها از جمعیت شهری و روستایی تا سال 1420 می پردازیم.
روند شهرنشینی در ایران همچنان رو به افزایش است. بر اساس دادههای سرشماری و پژوهشها، تا سال 1420، پیشبینی میشود که حدود 80 تا 85 درصد جمعیت ایران در مناطق شهری ساکن شوند. این افزایش ناشی از مهاجرتهای روستایی به شهرها، گسترش شهرها و ایجاد شهرهای جدید خواهد بود. طبق پیشبینیهای سازمان ملل متحد و پژوهشکده آمار ایران، جمعیت شهری ایران تا سال 1435 همچنان افزایش مییابد و این امر نیازمند زیرساختهای شهری مناسب و برنامهریزی برای توسعه پایدار است.
جمعیت روستایی ایران در حال کاهش است و این روند تا سال 1420 نیز ادامه خواهد داشت. تا این زمان، پیشبینی میشود که جمعیت روستایی به کمتر از 15 تا 20 درصد کل جمعیت برسد. عوامل اصلی کاهش جمعیت روستایی شامل مهاجرت به شهرها، تغییرات اقتصادی و کاهش نرخ باروری در مناطق روستایی هستند. علاوه بر این، افزایش میانگین سنی جمعیت روستایی و کمبود نیروی کار جوان در این مناطق، توسعه پایدار روستاها را به چالش میکشد و حتی بر توزیع سنی جمعیت در ایران هم تاثیر گذاشته است.
اگر نرخ باروری در ایران کاهش یابد، پیشبینی میشود که رشد جمعیت کلی نیز کاهش یابد و جمعیت ایران به سمت پیری پیش رود. این موضوع بهویژه در مناطق روستایی که ترکیب سنی بیشتر به سمت سالمندی گرایش دارد، تأثیرگذار خواهد بود. طبق گزارشهای پژوهشکده آمار، سناریوهای مختلفی از افزایش باروری تا کاهش شدید آن برای دهههای آینده در نظر گرفته شده است.
"اس دیتا"به عنوان یک شرکت دانش بنیان در علوم داده، نقش بسیار مهمی در تحلیل داده و برآورد اطلاعات جمعیتی ایران با هدف پیشبینیهای دقیق برای برنامهریزیهای استراتژیک ایفا میکند. این شرکت با استفاده از الگوریتمهای پیشرفته و مدلهای آماری، به تحلیل روندهای جمعیتی در ایران و جهان میپردازد. تحلیل دادههای جمعیتی به دولتها و سازمانها کمک میکند تا در زمینههایی مانند تخصیص منابع، توسعه زیرساختها، و برنامهریزی برای نیروی کار، آموزش، و خدمات اجتماعی تصمیمات بهتری بگیرند.
پیشبینیهای جمعیتی "اس دیتا" بر اساس عواملی مانند نرخ تولد، مرگومیر، مهاجرت، و ترکیب سنی و جنسی جمعیت انجام میشود. این پیشبینیها برای تعیین سیاستهای توسعه پایدار و مدیریت رشد شهرها و روستاها بسیار حیاتی هستند. به عنوان مثال، تحلیل دقیق از روند مهاجرت روستاییان به شهرها و تأثیرات آن بر بازار کار و مسکن، به سیاستگذاران امکان میدهد تا برنامههای مناسب برای توسعه شهری و تقویت اقتصاد روستایی تدوین کنند.
در کل، نقش کلیدی تحلیل دادههای جمعیتی در برنامهریزی استراتژیک و توسعه پایدار آینده کشور امری غیر قابل انکار است. زیرا برای ایجاد زیرساختهای پایدار و برنامهریزی دقیقتر در حوزههای مختلف از جمله آموزش، بهداشت، حملونقل و اشتغال ضروری است.