به طور قطع تاکنون نام هوش مصنوعی را شنیدهاید یا درباره آن اطلاعاتی دارید. بسیاری از افراد زمانی که نام هوش مصنوعی به میان میآید، به یاد رباتها میافتند. بنابراین باید اشاره شود که علم هوش مصنوعی با علم رباتیک تفاوت دارد. هوش مصنوعی یا AI (Artificial intelligence) با ظهور خود توانسته است تغییرات بسیاری در جهان به وجود بیاورد بگونهای که بسیاری از دانشمندان و محققان در زمینههای مختلف (در زمینههای مهندسی، پزشکی و ...) از آن بهره میبرند. در این مقاله از وب سایت اس دیتا قصد داریم تا به بررسی هوش مصنوعی بپردازیم و اطلاعاتی را در این خصوص در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. بنابراین تا انتهای این مطلب با اس دیتا همراه باشید.
اگر بخواهیم به تعریفی دقیق از هوش مصنوعی بپردازیم، باید اشاره نماییم که این علم نوین یک شاخه از علوم کامپیوتر محسوب میشود و در واقع طراحی مهندسی و سیستمهای هوشمند است که میتواند در زمینهها و جوانب مختلف به کار بیاید. به عبارتی دیگر این هوش توسط ماشینها ارائه میشوند و نسبت به گذشته تغییرات بسیاری داشته است و دیگر علم نامفهوم برای مردم دنیا محسوب نمیگردد، بلکه با پیشرفت تکنولوژی و در اختیار گرفتن آن برای زندگی سهلتر، سبب شده است تا این علم به صورت گسترده در جهان مورد استفاده قرار گیرد. این علم با استفاده از تکنولوژی و فناوری توانسته است سطح هوش انسانها را برای ماشینها شبیه سازی کند تا آنها بتوانند درکی مانند درک انسان از محیط داشته باشند و حتی یادگیری آنها در حد یادگیری انسانها باشد! به بیانی دیگر هوش مصنوعی قادر است تا ماشینها را به گونهای هدایت کند که بتوانند به تقلید رفتارهای انسانی بپردازند و برای آنها برنامه ریزی شوند. برای آنکه درک بهتری از این علم و کاربرد آن داشته باشید، باید اشاره شود که هوش مصنوعی میتواند سیستمهایی به صورت زیر داشته باشد:
سیستمهای سخت افزاری
بهرهگیری از بازوهای ربات برای انجام کارهای مختلف مانند بستن درب و باز کردن آن
سیستمهای نرم افزاری
الگوریتمهای تشخیص الگو
سیستم نرم افزاری-سخت افزاری
ساخت ماشینهایی با رفتار انسان که میتوان از آنها در فضا پیماها و تحقیقات فضایی استفاده کرد.
حال باید اشاره شود که سیستمهای ذکر شده در فوق، بر چهار باور استوار است:
سیستمهایی که به صورت منطقی فکر میکنند
سیستمهایی که مانند انسان فکر میکنند
سیستمهایی که مانند انسان عمل میکنند
سیستمهایی که مانند انسان عمل میکنند
هوش مصنوعی اهداف بسیار خاصی دارد که در صورت رسیدن به آن میاوند زندگی انسان ها را به کلی تغییر بدهد. این اهداف بسیار بزرگ سبب شده است تا کار محققان و دانشمندان در زمینههای مختلف نیز راحتتر شود. میتوان اذعان داشت که یکی از اهداف مهم این علم، طراحی و ساخت ماشینهای هوشمند است که به تنهایی قادرند یاد بگیرند و امور مختلفی را انجام بدهد. در واقع هوش مصنوعی اهدافی دارد که بتواند مانند یک انسان تصمیم بگیرد و دانشمندان برای رسیدن به آن تلاش بسیاری میکنند. از جمله اهداف بسیار مهم هوش مصنوعی به شرح زیر است:
۱)برخورداری از قدرت استدلال و حل مسئله:
قبل از آن که به بررسی این هدف بپردازیم، باید اشاره نماییم که قدرت استدلال و حل مسئله دو موضوع متفاوت اما لازم و ملزوم یکدیگراند. در واقع قدرت استدلال و تحلیل سبب میشود تا انسانها بتوانند تصمیم گیری کنند و مسئله را حل کنند. بنابراین این هدف یکی از اهداف بسیار مهم هوش مصنوعی به شمار میآید. به عنوان مثال انسانها به هنگام حل مسائل ریاضی و معماها در ابتدا به استدلال مسئله و تحلیل آن میپردازند و پس از آن برای حل مسئله اقدام میکنند. حال باید بدانید که هوش مصنوعی دارای الگوریتمهای توسعه یافتهای میباشد که از شیوه استدلال گامبهگام که انسانها هنگام حل معماها یا استنباط منطقی از آن استفاده میکنند، تقلید میکند و میتواند به استدلال و حل مسئله بپردازد. در واقع این قدرت استدلال به منظقی فکر کردن هوش مصنوعی میتواند کمک کند.
باید بدانید که دارا بودن قدرت حل مسئله یک موضوع بسیار مهم در هوش مصنوعی است که میتواند به ماشینها برای رسیدن به اهداف مهم زیر کمک کند:
یافتن مشکل و حل آن
استفاده از راهحلهای منطقی
دارا بودن قدرت پیش بینی بر اساس اطلاعات و دادههای موجود
۲)برخورداری از دانش وسیع نسبت به جهان اطراف:
همانگونه که اشاره شد، ماشینها میتوانند از قدرت استدلال و تحلیل برخوردار باشند و بدین ترتیب مشکلات بسیاری از انسانها را حل کنند. اما حل مشکلات و کمک به انسانها نیازمند آن است که این ماشینها به درک و دانشی وسیع از محیط پیرامون یا اطراف خود برسند. در واقع درک زمان، مکان، روابط اشیا با یکدیگر، موقعیتها و .... نیازمند دانشی است که باید برای ماشینها در نظر گرفت. به این دانش وسیع اصطلاحا مهندسی دانش نیز گفته میشود که در هوش مصنوعی به عنوان یک هدف به شمار میآید. از جمله اهداف مهندسی دانش به صورت زیر میباشد:
شناخت محیط پیرامون
شناخت اشیا
شناخت رویدادها و روابط
شناخت مفاهیم و ...
۳)دارا بودن قدرت برنامهریزی و عملکرد بر اساس آن:
انسانها قادر به هدف گذاری و رسیدن به آن هستند. به همین دلیل این موضوع یکی دیگر از اهداف مهم هوش مصنوعی است و دانشمندان و محققان آن را برای ماشینها نیز در نظر گرفتهاند. این ماشینهای هوشمند باید بتوانند اهدافی را تعیین کرده و به آن دست پیدا کنند و به نوعی آینده خود را رقم بزنند! در واقع هوش مصنوعی باید بتواند که نسبت به وضعیت جهان پیرامون خود آکاه باشد و آن را پیش بینی نماید. در جهان پیرامون و تغییر رفتار با توجه به شرایط نیز یکی دیگر از اهداف هوش مصنوعی به حساب میآید. زمانی که این هدف تحقق میشود قابلیت قدرت انتخاب را با خود به همراه دارد. قابل ذکر است که دارا بودن قابلیت برنامهریزی، به سیستم هوشمند کمک مینماید تا بتواند به ارزیابی و بررسی پیش بینیهای خود بپردازد و همچنین و بر اساس این ارزیابیها با محیط و جهان اطراف خود سازگاری پیدا کند.
۴)قدرت یادگیری و استفاده از آن:
در مطالب فوق اشاره داشتهایم که هوش مصنوعی باید بتوانند مانند هوش انسانی از قابلیتهای خاصی برخوردار باشد تا بدین وسیله در شرایط مختلف تصمیمگیری نماید. یکی دیگر از اهداف هوش مصنوعی، برخوردار بودن از قدرت یادگیری میباشد. یادگیری یکی از اساسیترین اهداف و مفاهیم هوش مصنوعی بوده که دانشمندان از بدو تولد به دنبال آن هستند. برخورداری از قدرت یادگیری به اندازهای مهم است که ماشین مورد نظر با داشتن آن، میتواند مطالعه لازم درباره الگوریتمهای رایانهای که عملکرد ماشین را به طور خودکار از طریق تجربه بهبود میبخشند را انجام بدهد.
۵)برخورداری از هوش اجتماعی و خلاقیت!
داشتن هوش اجتماعی برای ماشینها میتواند به درک دیگران و رفتار منطقی و با محبت آنها کمک کند! سیستمهایی که بتوانند اعمال انسان را شناسایی کرده و آنها را تفسیر کند و رفتاری متناسب را نشان دهد، یکی دیگر از اهداف مهم هوش مصنوعی است. اگر بخواهیم تعریفی از هوش اجتماعی را بیان کنیم، باید اشاره نماییم که هوش اجتماعی حوزهای است که علوم رایانه، روانشناسی و علومشناختی را در بر خواهد گرفت.
به صورت کلی هر رفتاری که انسان دارد و بر اساس آن عمل میکند، از اهداف هوش مصنوعی میباشد. قاعدتا خلاقیت نیز از این قاعدع مستثنی نخواهد بود اما به عنوان حوزهای فرعی از هوش مصنوعی محسوب میگردد. در هوش مصنوعی خلاقیت بهصورت نظری از دیدگاه روانشناسی فلسفی مورد بررسی قرار میگیرد.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره هوش مصنوعی و کاربرد آن، به وب سایت اس دیتا مراجعه فرمایید.