آمار شهرهای ایران به تفکیک شهر
جمعیت شهرهای ایران و دلایل شکل‌گیری این جمعیت‌ها تحت تأثیر عواملی مختلف است، از جمله وضعیت اقتصادی، جغرافیا، تاریخچه مهاجرت‌ها و توسعه زیرساخت‌ها. طبق آمارهای رسمی، استان تهران با بیش از 13 میلیون نفر، پرجمعیت‌ترین استان ایران است، که این جمعیت بالا عمدتاً به دلیل وجود مرکز سیاسی و اقتصادی کشور و تمرکز امکانات و مشاغل در این منطقه است.
در کنار تهران، استان‌های خراسان رضوی، اصفهان، فارس و خوزستان نیز از استان‌های پرجمعیت کشور هستند که به دلیل موقعیت‌های اقتصادی و صنعتی برجسته خود، تعداد زیادی از جمعیت را به خود جذب کرده‌اند.
در مقابل، استان‌هایی مانند کهگیلویه و بویراحمد، ایلام و برخی مناطق بلوچستان دارای جمعیت کمتری هستند. این کمبود جمعیت به دلیل عوامل مختلفی مانند وضعیت اقتصادی ضعیف‌تر، محدودیت‌های جغرافیایی و زیرساخت‌های کمتر توسعه‌یافته است. با این حال، برخی از این استان‌ها در حال جذب جمعیت از دیگر مناطق هستند، به‌ویژه در شهرهای کوچک‌تر به دلیل بهبود زیرساخت‌ها و امکانات زندگی.
به طور کلی، تحلیل جمعیت‌شناسی ایران نشان می‌دهد که رشد جمعیت به طور قابل توجهی به موقعیت‌های اقتصادی، اجتماعی و جغرافیایی بستگی دارد. برخی استان‌ها با توجه به موقعیت‌های صنعتی و اقتصادی خود رشد زیادی داشته‌اند، در حالی که استان‌های دیگر همچنان با چالش‌های متعددی برای جذب جمعیت مواجه‌اند.
ایران کشوریست که طی چند دهه اخیر شهرنشینان بسیاری را در خود جا داده است. دلیل اصلی این افزایش جمعیت شهری، مهاجرت روستاییان خواهد بود. اما نباید فراموش کرد که این افزایش جمعیت در تمام شهرها یکسان رخ نداده است. شهرهایی مثل قم و کرج به جهت نزدیک بودن به تهران به یک کلان‌شهر تبدیل شده‌اند. اما شهرهای جنگ‌زده ساکنین خود را از دست می‌دهند.
کلانشهرها
در حال حاضر ایران کشوری با ۱۸ کلان‌شهر است. در تعریف کلان‌شهر باید گفت: شهری که بیش از ۴ میلیون نفر جمعیت دارد. این یک تعریف بین‌المللی است ما تعریف دیگر از کلان‌شهر یا مادر شهر داریم. در ایران کلان‌شهر یعنی شهری که حداقل ۱ میلیون نفر جمعیت دارد. در صورتی که از لحاظ اقتصادی و سیاسی موقعیت مرکزی را تشکیل دهد. اما در سال ۱۳۸۷ محمد سعیدی کیا تعریف کلان‌شهر را عوض کرد. طی این تغییر شهرها با جمعیت بیش از ۵۰۰ هزار نفر کلان‌شهر به حساب می‌آیند. چون یک تعریف واحد حقوقی از کلان‌شهر نداریم در کشور ما شهرهای بالای ۱ میلیون نفر از مزیت‌های مالیات بر ارزش افزوده بیشتر بهره‌مند می‌شوند. طی تصویب شورای عالی شهرسازی شهرهای کمتر از ۱ میلیون نفر بدون بهره زیاد از مالیات بر ارزش افزوده در دسته کلانشهرها قرار دارند. کشور ایران با آخرین بررسی‌ها ۳۱ استان و ۴۵۱ شهر دارد.
شهرهایی که به صورت رسمی کلان‌شهر هستند:
· تهران
· کرج
· قم
· مشهد
· شیراز
· اهواز
· اصفهان
· تبریز
· کرمانشاه
شلوغ‌ترین کلان‌شهر
شلوغ‌ترین کلان‌شهر ایران، تهران است. این شهر با جمعیتی نزدیک به ۱۳ میلیون نفر در داخل شهر و حدود ۲۰ میلیون نفر در کلان‌شهر تهران، بزرگترین و پرجمعیت‌ترین شهر ایران است.
دلایل اصلی شلوغی تهران عبارتند از:
-
موقعیت اقتصادی و سیاسی: تهران پایتخت ایران است و به‌عنوان مرکز سیاسی و اقتصادی کشور، بسیاری از سازمان‌ها و ادارات دولتی، شرکت‌های بزرگ، و صنایع مهم در آن متمرکز هستند. این امر موجب شده تا افراد از سایر استان‌ها و حتی مناطق مختلف کشور برای یافتن فرصت‌های شغلی و آموزشی به تهران مهاجرت کنند.
-
فرصت‌های شغلی و آموزشی: وجود دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی، و فرصت‌های شغلی در صنایع مختلف باعث شده تا تهران مقصد اصلی مهاجران داخلی باشد.
-
زیرساخت‌های شهری و خدمات: تهران به دلیل داشتن زیرساخت‌های پیشرفته‌تر در حوزه‌های حمل‌ونقل، بهداشت، و مسکن، به‌عنوان شهری جذاب برای زندگی و کار شناخته می‌شود.
در نتیجه، ترکیب این عوامل باعث شده تا تهران به شلوغ‌ترین کلان‌شهر ایران تبدیل شود، جایی که در آن تراکم جمعیتی بالا و تقاضا برای منابع و خدمات مختلف به شدت افزایش یافته است.
مساحت کلان‌شهرهای ایران
تهران: ۷۹۰ کیلومتر مربع
مشهد: ۲۹۰ کیلومتر مربع
اصفهان: ۱۶۰ کیلومتر مربع
تبریز: ۳۲۴ کیلومتر مربع
اهواز: ۱۲۷.۵ کیلومتر مربع
در نمودار زیر که طی بررسی‌های اخیر تهیه شده برخی از کم جمعیت‌ترین شهرهای ایران آورده شده است. طبق نمودار کم جمعیت‌ترین شهر ایران شهری به اسم سومار واقع در استان کرمانشاه با ۱۸۰ نفر جمعیت است. این شهر در کوهستان قرار گرفته و مرز بین ایران و عراق است. رتبه بعدی در بین شهرهای کم جمعیت ایران متعلق به شهره بلاوه استان ایلام است که جمعیت آن حدود ۲۶۴ نفر گزارش شده است. بعد از این شهر نیز شهرهای گزنگ و فریم با ۳۱۹ و ۳۶۹ نفر جمعیت واقع در استان مازندران جزو کم جمعیت‌ترین شهرهای ایران هستند.
کلمات مرتبط :
- تعداد شهرهای ایران
- شهر های ایران
- مساحت شهرهای ایران
- تعداد شهر های ایران
- وسعت شهرهای ایران
- بزرگترین شهرهای ایران از نظر مساحت
- مساحت شهر های ایران
- شهرهای ایران
