امروزه بحث درآمد و میانگین هزینه‌های زندگی در ایران، جنجال‌های بسیاری دارد به صورتی که متخصصان در این حوزه اظهارات متفاوتی داشته‌اند و هر کدام از آن‌ها متوسط هزینه‌های زندگی در ایران را یک رقم خاص بیان می‌کنند. در این میان با توجه به آمارهایی که از طرف مرکز آمار ایران به دست آمده، می‌توان به رقم درستی از میانگین درآمد ایرانی‌ها و هزینه زندگی آن‌ها دست یافت. در این مقاله از وب سایت اس دیتا قصد داریم تا به بررسی میانگین درآمد ایرانی‌ها بپردازیم و اطلاعاتی را درباره این موضوع در اختیار شما قرار دهیم. بنابراین تا انتهای این مطلب با اس دیتا همراه باشید.
از سال‌های گذشته بررسی‌ها و تحلیل‌های بسیاری بر روی هزینه‌های سالانه یک خانوار انجام شده است که البته نتایج و داده‌های مهمی را در اختیار متخصصان در زمینه قرار داده است. بر اساس بررسی‌ها، هزینه‌های سالانه یک خانوار ایرانی شامل موارد مختلفی خواهد بود که از آن‌ها می‌توان به هزینه‌های خوراک، پوشاک، مسکن، تحصیل و امکانات رفاهی و ... اشاره داشت که البته به هنگام محاسبه هزینه‌های سالانه یک خانوار، برخی از امکانات رفاهی در نظر گرفته نمی‌شود و هزینه اقلام اساسی زندگی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
بر اساس آمارگیری که در سال 1399 انجام شد و همچنین با توجه به آمارهای ارائه شده ار طرف مرکز آمار ایران، میانگین هزینه‌ی کل خالص سالانه یک خانوار شهری برابر با ۶۲۱،۳۹۲ هزار ریال بوده که این رقم در مقایسه با سال 1398 از رشد 31 درصدی خبر می‌دهد. می‌توان اذعان داشت که از مقدار هزینه ذکر شده، 26 درصد از هزینه کل خانوارهای شهری یعنی ۱۶۱،۰۹۴ هزار ریال مربوط به هزینه‌های خوراکی و دخانی می‌باشد و همچنین 74 درصد هزینه کل خانوارهای شهری به رقم ۴۶۰،۲۹۸ هزار ریال مربوط به هزینه‌های غیرخوراکی بوده که البته درصد بزرگی را به خود اختصاص داده است. باید اشاره شود که بین هزینه‌های خوراکی بیشترین سهم مربوط به آرد، غلات، نان و فرآورده‌های مربوط به آن و گوشت می‌باشد که 21 درصد از کل هزینه‌ها را به خود اختصاص می‌دهد. همچنین در میان هزینه‌های غیر خوراکی نیز 50 درصد از هزینه کل خانوارها مربوط به مسکن، سوخت و روشنایی بوده است.
قابل ذکر می‌باشد که میانگین درآمد خانوارهای شهری در سال 1399 (درآمد سالانه) ۷۶۴،۷۴۶ هزار ریال بوده که در مقایسه با سال 1398 به اندازه 38 درصد افزایش یافته است. با توجه به آمارهای ذکر شده و بررسی‌های انجام شده، در سال 1399 میانگین درآمد سالانه ایرانی‌ها نسبت به هزینه‌های در نظر گرفته شده بیشتر است. منابع تامین درآمد خانوارهای شهری نیز متفاوت است و نشان می‌دهد که میزان تامین درآمد خانوارهای شهری از مشاغل مختلف به صورت زیر است:
31.4 درصد درآمد از مشاغل مزد و حقوق بگیری
۱۵.۷ درصد از مشاغل آزاد کشاورزی و غیرکشاورزی
۵۲.۹ درصد از محل درآمد‌های متفرقه خانوار
میانگین درآمد ایرانی‌ها با توجه به شغلی که دارند و همچنین منطقه‌ای که در آن زندگی می‌کنند (مناطق شهری یا روستایی) متفاوت می‌باشد. متخصصان در این زمینه برای بررسی بهتر میزان درآمد و هزینه‌های زندگی، خانوارها را به دهک‌های درآمدی مختلف تقسیم بندی کرده‌اند و در واقع این تقسیم بندی از سال 1374 انجام شد. خانوارها به ده هک مختلف تقسیم بندی شدند که دهک اول درآمدی خانوارهایی هستند که کمترین میزان درآمد و به طبع هزینه‌های زندگی را دارند. به ترتیب با افزایش شماره دهک میزان درآمد خانوارهای مربوط به دهک‌های مورد نظر نیز افزایش می‌یابد.
قابل ذکر می‌باشد که در سال ۱۳۹۹، خانوارهایی که در دهک اول درآمدی جای داشتند (یعنی کمترین میزان درآمد را دارند)، در سال به صورت متوسط شش میلیون و ۳۶۱ هزار و ۵۰۰ تومان برای خوراکی هزینه پرداخت می‌کند که اگر آن را به صورت ماهانه در نظر بگیریم، در واقع 530 هزار تومان هزینه‌های زندگی آن‌ها خواهد شد. بعلاوه می‌توان اشاره اشت که متوسط هزینه خوراکی مربوط به خانوارهای مرفه و دهک دهم، به سالی ۳۲ میلیون و ۴۶۴ هزار تومان و ماهی دو میلیون و ۷۰۰ هزار تومان نسبت به دهک اول درآمدی افزایش می‌یابد. با توجه به آمار و ارقام ذکر شده، اگر تقسیم بندی دهک‌ها را مد نظر قرار ندهیم و میانگین کلی هزینه‌های یک خانوار ایرانی را در نظر بگیریم، به عدد یک میلیون و ۳۴۲ هزار تومان خواهیم رسید. در زیر جدولی از میانگین درآمد ایرانی‌ها از سال 1384 تا 1400 را ارائه کرده‌ایم که در کنار آن به بررسی هزینه‌ها نیز پرداخته‌ایم:
با توجه به بررسی‌های صورت گرفته درآمد در استان تهران و دیگر شهرهای بزرگ بیشتر از شهرهای کوچک و مناطق روستایی می‌باشد. به طبع میزان هزینه زندگی نیز با توجه به بیشتر بودن درآمد یک منطقه نیز افزایش خواهد یافت. بر اساس درآمدها و هزینه‌های خانوارهای شهری و روستایی، می‌توان اشاره داشت که:
استان تهران با ۹۵۷،۰۱۶ هزار ریال بیشترین و استان خراسان شمالی با ۳۵۱،۹۴۳ هزار ریال کمترین هزینه را در سال ۱۳۹۹ به خود اختصاص داده‌اند.
استان تهران با ۱،۰۹۸،۱۱۸ هزار ریال بیشترین و استان سیستان و بلوچستان با ۴۷۸،۸۳۱ هزار ریال، کمترین متوسط درآمد سالانه یک خانوار شهری در سال 1399 را داشته است.
استان البرز با ۵۶۶،۴۲۷ هزار ریال بیشترین و استان سیستان و بلوچستان با ۱۸۰،۳۹۵ هزار ریال کمترین هزینه را در سال ۱۳۹۹ به خود اختصاص داده‌اند (بر اساس درآمد و هزینه‌های یک خانوار روستایی)
استان البرز با ۶۷۶،۸۹۷ هزار ریال بیشترین و استان سیستان و بلوچستان با ۱۸۱،۰۹۱ هزارریال، کمترین متوسط درآمد سالانه یک خانوار روستایی را در سال ۱۳۹۹ از آن خود کرده است.
شما عزیزان می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر به وب سایت اس دیتا مراجعه نمایید.