محصولات منجمد و نیمه‌آماده طی سال‌های اخیر به یکی از مهم‌ترین بخش‌های رو‌به‌رشد صنایع غذایی ایران تبدیل شده‌اند. تغییر سبک زندگی شهرنشینی، افزایش اشتغال میان زنان، و کاهش زمان در دسترس برای پخت‌وپز، از عوامل کلیدی تقاضا برای این محصولات هستند.
محصولات منجمد و نیمه‌آماده شامل انواع غذاهای آماده مانند پیتزا، ناگت مرغ، کوکوهای آماده، سبزیجات منجمد، غذاهای دریایی و گوشت‌های فرآوری‌شده هستند. این محصولات به دلیل زمان آماده‌سازی کوتاه، پایداری بیشتر، و طعم نسبتاً ثابت، محبوبیت بیشتری پیدا کرده‌اند.
محصولات منجمد و نیمه‌آماده شامل گروه بزرگی از غذاهای فرآوری‌شده هستند که با هدف سهولت در مصرف، سرعت در آماده‌سازی و حفظ ارزش غذایی تولید می‌شوند.
رشد بازار این دسته از مواد غذایی نشان‌دهنده تحول در سبک زندگی و تغییر سبد مصرف خانوارها به سمت غذاهای سریع، مطمئن و با کیفیت کنترل‌شده است.
بازار هدف شامل خانوارهای شهری، دانشجویان، کارمندان، رستوران‌های کوچک و مصرف‌کنندگان سریع‌مصرف است.
قوانین سخت‌گیرانه سازمان غذا و دارو و استانداردهای سلامت برای تولید محصولات منجمد تأثیر مستقیمی بر روند تولید دارند. حمایت از تولید داخلی و محدودیت‌های وارداتی امکان رشد برندهای داخلی را تقویت کرده است.
تورم و تغییرات قیمت مواد اولیه بر قیمت‌گذاری و مصرف اثرگذارند. با وجود افزایش هزینه‌ها، جذابیت این محصولات به دلیل صرفه‌جویی زمانی و کاهش دورریز غذایی همچنان حفظ شده است.
کمبود زمان برای پخت‌وپز، افزایش اشتغال زنان و تمایل به غذاهای سریع از مهم‌ترین دلایل گرایش مصرف‌کنندگان به محصولات منجمد است.
پیشرفت در روش‌های انجماد سریع (IQF)، بهبود زنجیره سرد و بسته‌بندی، کیفیت محصولات و طول عمر آنها را به‌طور چشمگیری افزایش داده است.
کاهش ضایعات مواد غذایی و افزایش بهره‌وری در توزیع از مزایای زیست‌محیطی این بخش است.
الزامات سخت‌گیرانه در زمینه بهداشت، برچسب‌گذاری و مجوزهای تولید و فروش از مهم‌ترین عوامل قانونی موثر محسوب می‌شوند.
تخمین‌ها نشان می‌دهد ارزش بازار محصولات منجمد و نیمه‌آماده در ایران در سال ۱۴۰۳ حدود ۷۰۰ تا ۸۵۰ میلیون دلار بوده است.
این دسته حدود ۸ تا ۱۲ درصد از بازار غذاهای بسته‌بندی و فرآوری‌شده را تشکیل می‌دهد.
طی سه سال اخیر، رشد سالانه این بازار ۸ تا ۱۲ درصد برآورد شده که بالاتر از میانگین رشد صنعت غذا است.
در فصول پاییز و زمستان مصرف این محصولات افزایش می‌یابد. تقاضا برای پیتزاها و غذاهای پروتئینی آماده در تعطیلات بیشتر است.
سبزیجات منجمد
غذاهای پروتئینی آماده (ناگت، شنیسل)
پیتزا و غذاهای پخت سریع
خمیرهای آماده
خانوارهای شهری
دانشجویان
کسب‌وکارهای کوچک غذایی
خانوارها به دنبال سرعت و کیفیت پایدار هستند. کسب‌وکارهای کوچک به‌دنبال محصولات یکنواخت و مقرون‌به‌صرفه‌اند.
ب آ
پمینا
نامی‌نو
کیلین
برندهای کوچک محلی
برندهای ب آ و پمینا بیشترین سهم بازار را دارند. باقی برندها سهم پراکنده‌تری دارند.
کیفیت محصول، تنوع، طعم ثابت و شبکه توزیع گسترده از مهم‌ترین مزیت‌های رقابتی هستند.
تبلیغات در فضای دیجیتال، همکاری با فروشگاه‌های زنجیره‌ای، ارائه تخفیف‌های دوره‌ای و عرضه متنوع، مهم‌ترین استراتژی‌ها هستند.
رقابت داخلی: زیاد
قدرت تأمین‌کننده: متوسط
قدرت خریدار: زیاد
تهدید جایگزین‌ها: متوسط
ورود تازه‌واردان: متوسط
مصرف‌کنندگان تمایل به خرید محصولات آماده و نیمه‌آماده با برندهای معتبر دارند.
طعم و کیفیت
قیمت
تنوع
دسترسی آسان
افزایش تقاضا به‌ویژه در میان خانواده‌های هسته‌ای و افراد شاغل مشاهده می‌شود.
مواد اولیه شامل سبزیجات و پروتئین‌ها از منابع داخلی تأمین شده و با فرآیندهای فناوری‌محور بسته‌بندی و منجمد می‌شوند.
واسطه‌ها از طریق شبکه پخش سرد، محصولات را به فروشگاه‌ها و مصرف‌کنندگان می‌رسانند.
فروشگاه‌های زنجیره‌ای
سوپرمارکت‌ها
فروشگاه‌های آنلاین
برندهای عمومی و تازه‌وارد معمولاً قیمت‌های رقابتی انتخاب می‌کنند تا سهم بازار کسب کنند.
برندهای معتبر با تنوع بالا و کیفیت تضمین‌شده قیمت بالاتری دارند.
بهره‌گیری از تخفیف‌های مناسبتی، بسته‌های خانوادگی و پیشنهادهای ویژه.
برندهای معتبر با اعتماد بلندمدت، قدرت قیمت‌گذاری بیشتری دارند.
رشد سبک زندگی سریع
افزایش تعداد فروشگاه‌های زنجیره‌ای
بهبود تکنولوژی سرد
توسعه صادرات منطقه‌ای
افزایش رقابت
نوسان قیمت مواد اولیه
ضعف زنجیره سرد در برخی مناطق
کاهش قدرت خرید
بهبود زنجیره سرد، صادرات به کشورهای منطقه و افزایش آگاهی مصرف‌کننده موجب رشد سریع بازار خواهد شد.
افزایش قیمت مواد اولیه و محدودیت‌های اقتصادی باعث کاهش رشد بازار می‌شود.
رشد پایدار ۸ تا ۱۲ درصدی طی ۳ تا ۵ سال آینده پیش‌بینی می‌شود.
توسعه سبد محصول
تقویت زنجیره سرد
افزایش حضور در فروش آنلاین
بازاریابی سلامت‌محور
تمرکز بر کیفیت، بسته‌بندی جذاب، طعم‌های جدید و ارائه محتوای آموزشی برای افزایش آگاهی مصرف‌کننده.
با توجه به سبک زندگی مدرن، رشد این بازار در سال‌های آینده محتمل و جذاب برای سرمایه‌گذاری است.