تجارت خشکبار در ایران از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است و سایز بازار این محصول نشان داده، که به عنوان یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی این کشور شناخته شده است. خشکبار به محصولاتی اطلاق می‌شود که از خشک کردن میوه‌ها و دانه‌ها بدست می‌آیند. این فرآیند خشک کردن به حفظ و افزایش مدت نگهداری میوه‌ها و دانه‌ها کمک می‌کند، زیرا رطوبت را کاهش می‌دهد و از رشد میکروارگانیسم‌ها جلوگیری می‌کند. خشکبار معمولاً شامل مواردی مانند پسته، بادام، گردو، کشمش، خرما، زرشک و انواع مختلفی از میوه‌های خشک می‌شود. این محصولات به دلیل طول عمر بالا، ارزش غذایی متمرکز، و قابلیت حمل آسان، در بین مردم بسیار محبوب هستند و در آشپزی، به عنوان میان وعده و یا به عنوان جزئی از ترکیبات دیگر مواد غذایی استفاده می‌شوند.تقاضای بازار جهانی و همچنین، بررسی آمار واردات و صادرات خشکبار در ایران، حاکی از ان است که ایران، جز اولین کشورهای اصلی و فعال در صادرات این صنعت است.
شرایط آب و هوایی و نیز خاک حاصلخیز ایران موجب شده که آجیل و خشکبار ایران شهرت جهانی پیدا کند. شاید تا به حال اسمی از خشکبار فاروج به گوشتان نرسیده باشد، فاروج شهرستانی دراستان خراسان شمالی است که پایتخت خشکبار ایران نام دارد. آجیل فاروج از قدیم جز با کیفیت ترین آجیل های ایران بوده وروز به روز به اعتبار آن افزوده می شود.همچنین می توان از شهرهای تبریز، اصفهان، رفسنجان، چهارمحال بختیاری که قطب تولید بادام درایران است، نام برد. درادامه بهترین شرایطی که لازمه ی تولید خشکبار است بیان می کنیم.
برخی از خشکبار مانند پسته و بادام به آب و هوای گرم و خشک نیاز دارند، در حالی که میوه‌هایی مانند گردو در آب و هوای معتدل و سردتر بهتر رشد می‌کنند. انتخاب دقیق منطقه با توجه به نیازهای آب و هوایی هر نوع خشکبار برای موفقیت در تولید ضروری است.
استفاده از تکنولوژی‌ها و روش‌های نوین کشاورزی می‌تواند به افزایش کیفیت و کمیت محصولات کمک کند. به کارگیری سیستم‌های آبیاری قطره‌ای و تغذیه مناسب گیاهان از جمله راهکارهایی هستند که می‌توانند باعث بهبود تولید شوند.
تعیین زمان مناسب برای برداشت خشکبار بسیار مهم است. برداشت زودهنگام یا دیرهنگام می‌تواند بر کیفیت و طعم محصول تأثیر منفی بگذارد. برداشت در زمان مناسب اطمینان می‌دهد که محصول دارای بهترین کیفیت و طعم است.
خشک‌کردن میوه‌ها و دانه‌ها باید به گونه‌ای انجام شود که رطوبت به طور موثری کاهش یابد بدون اینکه به مواد مغذی آسیب برسد. استفاده از خشک‌کن‌های مدرن یا خشک‌کردن دقیق در زیر نور خورشید می‌تواند به حفظ کیفیت محصول کمک کند.
بسته‌بندی محکم و در شرایط مناسب از اکسید شدن و خرابی محصولات جلوگیری می‌کند و ماندگاری آن‌ها را افزایش می‌دهد. استفاده از بسته‌بندی‌هایی که رطوبت و هوا را محدود می‌کنند، ضروری است.
ایران در تولید برخی از خشکبار و محصولات کشاورزی رتبه‌های برجسته‌ای در سطح جهان دارد. این محصولات در کنار سایر خشکبار مانند بادام و فندق، نمایانگر توانمندی‌های ایران در تولید خشکبار و محصولات کشاورزی با کیفیت بالا هستند. در ادامه به چند مورد از مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنم:
پسته
ایران به طور سنتی یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان پسته در جهان بوده است. ایران و آمریکا به طور معمول بر سر رتبه اول تولید پسته در جهان رقابت می‌کنند، با این حال در سال‌های اخیر به دلیل شرایط آب و هوایی و برخی مشکلات دیگر، تولید پسته در ایران دچار نوسان بوده است.
زعفران
ایران بزرگترین تولیدکننده زعفران در جهان است و حدود ۹۰% از زعفران جهان را تولید می‌کند. استان خراسان رضوی در ایران مرکز اصلی تولید این محصول با ارزش است.
خرما
ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان خرما در جهان است و رتبه چهارم یا پنجم را دارد. خرما در مناطق گرم و خشک جنوب و شرق ایران کشت می‌شود.
گردو
ایران در بین کشورهای تولیدکننده گردو در جهان جایگاه خوبی دارد، اگرچه در رتبه‌های اول جهانی قرار نمی‌گیرد.
انجیر
ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان انجیر در جهان است و بخش عمده‌ای از این محصول را به کشورهای دیگر صادر می‌کند.
شاید این سوال برایتان پیش بیاید که با وجود معروفیت جهانی خشکبار ایرانی، آیا وارداتی دراین زمینه صورت میگیرد؟ باید گفت بله، با بررسی و مقایسه ی الگوهای دقیق آماری توسط تیم اس دیتا، بیشترین واردات آجیل و خشکبار درسال 1396 به وزن 141/394/720 کیلوگرم، صورت گرفته است. واردات خشکبار به ایران معمولاً به دلایلی چون تنوع بخشیدن به بازار داخلی، پاسخگویی به تقاضای مصرف‌کنندگان برای محصولات خاص که در داخل تولید نمی‌شود یا کیفیت و قیمت رقابتی خارجی، صورت میگیرد. به عنوان مثال،واردات خشکبار میوه های استوایی ، مغز بادام، گردو، و فندق که ممکن است به دلایل کیفیت بالاتر یا قیمت‌های رقابتی‌تر از سایر کشورها وارد شوند.میزان تولید داخلی خشکبار و توانایی تأمین نیاز بازار می‌تواند بر نیاز به واردات تأثیر بگذارد. در صورتی که تولید داخلی نتواند تقاضای بازار را برآورده کند،دراین مورد واردات افزایش می‌یابد. تجار و بازرگانان، باید بدانند که کاربرد داده ها در تصمیم گیری های مالی وسرمایه گذاری آن ها تاثیر بسزایی دارد.
برای مشاهده آمار واردات خشکبار در ایران روی لینک زیر کلیک کنید:
مشاهده داشبورد
در ایران برندهای متعددی وجود دارند که در زمینه تولید و صادرات خشکبار فعالیت می‌کنند و بازارهای جهانی را هدف قرار داده‌اند. این برندها به دلیل رعایت استانداردهای بین‌المللی توانسته‌اند اعتماد مشتریان بین‌المللی را جلب کنند.
ایران خشکبار خود را به بیش از ۷۰ کشور در سراسر جهان صادر می‌کند. بازارهای اصلی شامل کشورهای اروپایی، آسیایی و خاورمیانه هستند. پسته و زعفران ایران به ویژه در بازارهای بین‌المللی دارای شهرت فراوانی هستند.
با وجود تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی، بخش خشکبار همچنان یکی ازپایدارترین و درآمدزا‌ترین بخش‌های تجاری ایران محسوب می‌شود. این صنعت با وجود چالش‌هایی مانند مشکلات لجستیکی و نوسانات نرخ ارز توانسته است، بیشترین حجم این محصول را به وزن 383/119/580 کیلوگرم درسال،1399صادر کند.
در مجموع، کیفیت و تجارت خشکبار ایران در سطح بین‌المللی بسیار رقابتی و مورد توجه است، و این صنعت نقش مهمی در اقتصاد و صادرات غیرنفتی ایران دارد.
برای مشاهده آمار صادرات خشکبار در ایران روی لینک زیر کلیک کنید:
مشاهده داشبورد
دراین مقاله تیم اس دیتا با استفاده از روش‌های پیشرفته آماری و تحلیل داده، به بررسی آمار واردات و صادرات خشکبار در ایران، پرداخته است. در نهایت، تحلیل‌های اس دیتا ابزار مهمی برای سیاست‌گذاران و تجار بخش کشاورزی فراهم می‌کند تا بتوانند با درک بهتری از بازار، تصمیمات موثرتری بگیرند.