رشد فروش اینترنت اشیا (IoT) در ایران و جهان بهطور مداوم افزایش یافته و صنایع مختلف از جمله خانههای هوشمند، خودروهای متصل، پزشکی و تولید صنعتی بیشترین سهم را در این بازار دارند. پیشبینیها نشان میدهند که تا سالهای آینده، این فناوری تأثیر گستردهتری بر زندگی روزمره و کسبوکارها خواهد داشت.

تحلیل روند رشد بازار اینترنت اشیا در سالهای اخیر
آمار فروش اینترنت اشیا در جهان در سالهای اخیر رشد چشمگیری داشته و این فناوری به یکی از مهمترین بخشهای دنیای دیجیتال تبدیل شده است. با پیشرفت تکنولوژیهای ارتباطی مانند 5G، رایانش ابری و هوش مصنوعی، استفاده از اینترنت اشیا (IoT) در صنایع مختلف، از خانههای هوشمند گرفته تا تولید صنعتی، گسترش یافته است. در این مقاله، روند رشد بازار اینترنت اشیا را در سالهای اخیر مورد بررسی قرار میدهیم.
۱. افزایش تقاضا برای اینترنت اشیا و عوامل رشد بازار
آمار فروش اینترنت اشیا در جهان نشان میدهد که تعداد دستگاههای متصل به اینترنت تا سال ۲۰۲۳ از مرز ۱۴.۴ میلیارد عبور کرده است و پیشبینی میشود این رقم تا سال ۲۰۳۰ به بیش از ۲۹ میلیارد دستگاه برسد. چندین عامل در این رشد چشمگیر نقش داشتهاند:
- رشد فناوریهای ارتباطی: توسعه شبکههای 5G باعث افزایش سرعت و کاهش تأخیر در ارتباطات شده است. این فناوری به دستگاههای IoT امکان میدهد که دادهها را بهصورت بلادرنگ پردازش و ارسال کنند.
- افزایش استفاده در صنایع مختلف: از خودروهای هوشمند گرفته تا حملونقل عمومی، تولید، پزشکی و کشاورزی هوشمند، IoT بهسرعت در حال تغییر نحوه عملکرد صنایع است.
- کاهش هزینههای سختافزاری: کاهش هزینههای تولید تراشهها و سنسورهای IoT، استفاده از این فناوری را برای کسبوکارها و مصرفکنندگان مقرونبهصرفهتر کرده است.
- توجه دولتها به هوشمندسازی شهرها: بسیاری از کشورها در حال توسعه شهرهای هوشمند هستند که نیاز به استفاده گسترده از اینترنت اشیا دارد.
۲. آمار فروش اینترنت اشیا در جهان بر اساس صنایع
بر اساس تحقیقات، بیشترین سهم از آمار فروش اینترنت اشیا در جهان مربوط به بخشهای زیر است:
- خانههای هوشمند: این بخش شامل دستگاههایی مانند سیستمهای امنیتی هوشمند، لوازم خانگی متصل و ترموستاتهای هوشمند است. پیشبینی میشود ارزش این بازار تا سال ۲۰۲۶ به بیش از ۲۲۷ میلیارد دلار برسد.
- سلامت و پزشکی: دستگاههای پوشیدنی مانند ساعتهای هوشمند و سنسورهای پایش سلامت به افزایش تقاضا برای IoT در این بخش کمک کردهاند.
- صنعت و تولید: استفاده از IoT در صنایع باعث افزایش بهرهوری، کاهش هزینهها و بهبود مدیریت زنجیره تأمین شده است.
- حملونقل: از مدیریت هوشمند ناوگان گرفته تا خودروهای خودران، اینترنت اشیا نقشی اساسی در آینده حملونقل ایفا میکند.
۳. پیشبینی رشد بازار اینترنت اشیا در سالهای آینده
طبق بررسیهای انجامشده، آمار فروش اینترنت اشیا در جهان در سالهای آینده همچنان روندی صعودی خواهد داشت. بر اساس تحلیلهای بازار:
- ارزش بازار اینترنت اشیا در سال ۲۰۲۳ حدود ۸۰۵ میلیارد دلار تخمین زده شده است.
- تا سال ۲۰۲۷، این عدد به بیش از ۱.۵ تریلیون دلار خواهد رسید.
- آسیا و آمریکای شمالی دو منطقه پیشرو در این حوزه هستند و بیشترین سرمایهگذاریها در این مناطق انجام میشود.
۴. چالشهای پیشروی رشد اینترنت اشیا
با وجود این رشد سریع، اینترنت اشیا همچنان با چالشهایی روبهرو است:
- امنیت و حریم خصوصی: افزایش تعداد دستگاههای متصل، خطر حملات سایبری را افزایش داده است.
- استانداردسازی: عدم وجود استانداردهای یکپارچه باعث مشکلاتی در سازگاری دستگاههای IoT مختلف شده است.
- هزینههای اولیه بالا: در حالی که هزینههای سختافزار کاهش یافته، برخی از کسبوکارها هنوز با چالش سرمایهگذاری اولیه روبهرو هستند.
مقایسه میزان فروش IoT در ایران و کشورهای پیشرو
آمار فروش اینترنت اشیا در ایران در مقایسه با کشورهای پیشرو مانند ایالات متحده، چین و کشورهای اروپایی هنوز در مراحل اولیه رشد قرار دارد. در حالی که در سطح جهانی، فناوری اینترنت اشیا (IoT) در صنایع مختلف بهطور گسترده مورد استفاده قرار گرفته، ایران به دلیل چالشهایی مانند زیرساختهای ارتباطی، محدودیتهای سرمایهگذاری و موانع قانونی با رشد کندتری مواجه است. با این حال، روند استفاده از IoT در ایران بهویژه در حوزههایی مانند شهرهای هوشمند، کشاورزی هوشمند و صنعت رو به افزایش است.
۱. وضعیت جهانی فروش اینترنت اشیا
بر اساس جدیدترین گزارشها، بازار جهانی IoT در سال ۲۰۲۳ به ارزش ۸۰۵ میلیارد دلار رسیده و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۲۷ این رقم از ۱.۵ تریلیون دلار فراتر رود. کشورهای پیشرو در این حوزه شامل:
- چین: با بیشترین تعداد دستگاههای متصل به IoT و سرمایهگذاری عظیم در توسعه شهرهای هوشمند، صنعت و کشاورزی هوشمند.
- ایالات متحده: با تمرکز بر سلامت دیجیتال، حملونقل هوشمند و خانههای هوشمند.
- اتحادیه اروپا: با قوانین سختگیرانه برای امنیت دادهها اما سرمایهگذاری گسترده در کارخانههای هوشمند و اینترنت صنعتی.
این کشورها با بهرهگیری از زیرساختهای قوی، نیروی کار متخصص و سرمایهگذاریهای کلان در حال گسترش سریع فناوری IoT هستند.
۲. آمار فروش اینترنت اشیا در ایران و روند رشد آن
آمار فروش اینترنت اشیا در ایران هنوز به اندازه کشورهای پیشرو قابل توجه نیست، اما در سالهای اخیر رشد قابل قبولی داشته است. برخی از شاخصهای کلیدی رشد IoT در ایران شامل موارد زیر است:
- افزایش تعداد کاربران اینترنت و دستگاههای متصل: افزایش ضریب نفوذ اینترنت و توسعه شبکه 4G و 5G زمینه را برای رشد IoT فراهم کرده است.
- رشد شهرهای هوشمند: پروژههایی مانند مشهد هوشمند، تهران هوشمند و اصفهان هوشمند باعث افزایش استفاده از IoT در مدیریت شهری شده است.
- کشاورزی هوشمند: برخی از شرکتهای ایرانی در حال توسعه سنسورهای هوشمند برای پایش زمینهای کشاورزی و کنترل آبیاری هستند.
- افزایش استفاده در صنعت و تولید: صنایع مختلف به سمت اتوماسیون و اینترنت صنعتی حرکت کردهاند، اگرچه همچنان با محدودیتهای زیرساختی روبهرو هستند.
با این حال، آمار فروش اینترنت اشیا در ایران به دلیل موانعی مانند تحریمها، کمبود قطعات و چالشهای امنیت سایبری رشد کندتری نسبت به کشورهای پیشرو دارد.
۳. مقایسه کاربردهای IoT در ایران و کشورهای پیشرو
شهرهای هوشمند:
- در کشورهای پیشرو: چین و آمریکا از سنسورهای هوشمند برای مدیریت ترافیک، کاهش مصرف انرژی و افزایش امنیت شهری استفاده میکنند.
- در ایران: برخی پروژههای شهر هوشمند در تهران، مشهد و شیراز آغاز شده اما هنوز در مراحل اولیه توسعه هستند.
کشاورزی هوشمند:
- در کشورهای پیشرو: آمریکا و هلند از رباتهای کشاورزی، سنسورهای هوشمند و فناوریهای پیشبینی آبوهوا استفاده میکنند.
- در ایران: برخی استارتاپها و شرکتهای دانشبنیان بهدنبال استفاده از سنسورهای هوشمند در مزارع هستند، اما چالشهایی مانند کمبود سرمایهگذاری و نبود زیرساخت مناسب وجود دارد.
صنعت و تولید:
- در کشورهای پیشرو: شرکتهای بزرگی مانند زیمنس، جنرال الکتریک و بوش از اینترنت صنعتی (IIoT) برای بهینهسازی تولید و زنجیره تأمین استفاده میکنند.
- در ایران: برخی کارخانهها از اتوماسیون صنعتی استفاده کردهاند، اما عدم دسترسی به فناوریهای بهروز و تحریمها مانع پیشرفت سریع در این زمینه شده است.
-
۴. موانع و چالشهای رشد IoT در ایران
آمار فروش اینترنت اشیا در ایران میتوانست بسیار بالاتر باشد، اما برخی چالشهای کلیدی مانع رشد سریع این حوزه شدهاند:
نبود زیرساختهای کافی: توسعه IoT نیاز به اینترنت پرسرعت، پهنای باند بالا و سرورهای ابری قوی دارد که هنوز در ایران بهاندازه کشورهای پیشرو توسعه نیافتهاند.
تحریمهای بینالمللی: بسیاری از تجهیزات IoT از برندهای خارجی تأمین میشوند و تحریمها مانع واردات و استفاده گسترده از این فناوری شدهاند.
هزینههای بالا برای کسبوکارها: بسیاری از شرکتهای ایرانی هنوز به دلیل هزینههای بالا قادر به پیادهسازی سیستمهای هوشمند در کسبوکار خود نیستند.
مسائل امنیتی و حریم خصوصی: بهدلیل عدم وجود قوانین جامع برای امنیت دادهها، برخی کسبوکارها نسبت به استفاده از IoT محتاط هستند.
۵. آینده بازار اینترنت اشیا در ایران و راهکارهای توسعه آن
آمار فروش اینترنت اشیا در ایران نشان میدهد که اگر چالشهای موجود برطرف شوند، پتانسیل رشد بالایی در این حوزه وجود دارد. برخی از راهکارهایی که میتوانند به توسعه این بازار کمک کنند:
- سرمایهگذاری در زیرساختهای ارتباطی: توسعه 5G و اینترنت فیبر نوری میتواند نقش مهمی در رشد IoT ایفا کند.
- حمایت از استارتاپهای فعال در حوزه IoT: شرکتهای دانشبنیان ایرانی پتانسیل بالایی برای توسعه فناوریهای بومی IoT دارند.
- همکاری با کشورهای همسایه: ایران میتواند با ترکیه، چین و روسیه در زمینه فناوری IoT همکاری کرده و موانع تحریمی را دور بزند.
- ایجاد قوانین مشخص برای امنیت سایبری: تدوین استانداردهای امنیتی و قوانین شفاف میتواند به افزایش اعتماد کسبوکارها و مصرفکنندگان کمک کند.

نتیجهگیری
آمار فروش اینترنت اشیا در جهان نشان میدهد که این فناوری یکی از سریعترین رشدها را در دنیای دیجیتال تجربه کرده و در حال متحول کردن صنایع مختلف است. با توجه به افزایش کاربردهای IoT، توسعه شبکههای ارتباطی و کاهش هزینههای سختافزار، پیشبینی میشود که در سالهای آینده نیز شاهد گسترش بیشتر این بازار باشیم. با این حال، مسائل امنیتی و استانداردسازی همچنان نیاز به توجه ویژه دارند تا این فناوری بتواند بهصورت گستردهتر و امنتر مورد استفاده قرار گیرد.